Ο «Ελληνικός» Άι Βασίλης
Μεγάλα φουσκωτά κόκκινα μάγουλα, κόκκινη στολή που να αντέχει στα χιόνια, μεγάλες μπότες, κόκκινο καπέλο και ένας σάκος γεμάτος δώρα. Αυτή είναι η μορφή που έρχεται στο μυαλό των περισσοτέρων όταν ακούν το όνομα «¨Αι Βασίλης». Η αλήθεια όμως είναι πώς αυτή η εικόνα είναι το προϊόν της μίξης της «Βορειοευρωπαϊκής» συνειδησης και του Αμερικανικού Καπιταλισμού. Δυστυχώς, η κόκκινη φορεσιά του λατρεμένου αυτού Αγίου είναι η εφεύρεση της Κόκα Κόλα˙η κλασσική φορεσιά του Αϊ Βασίλη είναι πράσινη. Επιπλέον, ο χαρωπός γεράκος που μοιράζει δώρα σε παιδιά ανηκει κυρίως σε πιο «Δυτικές» χριστιανικές μυθολογίες.
Στην Ελληνική μυθολογία η μορφή του Άι Βασίλη εκφράζεται μέσα από την μορφή του Αγίου Βασιλείου από την Καισαρεία. Αδύνατος μέχρι ανορεξίας, καφέ μακριά γενειάδα και στωικό πρόσωπο˙ αυτή είναι η απεικόνιση του στην Ορθόδοξη Ελληνική εκκλησία και ακολουθεί το προτυπο των περισσοτέρων αγίων της Ορθόδοξης παράδοσης. Σε αντίθεση με άλλες παραδόσεις όπου οι άγιοι παιρνουν μία μορφή που θυμίζει σούπερ ήρωα, η Ορθόδοξη παράδοση θέλει τους Αγίους ως ασκητικές, λιπόσαρκες μορφές που φαίνονται ταλαιπωρημένες και σοβαρές από τα μαρτύρια που έχουν τραβήξει για να έρθουν σε επαφή με το Θείο. Μάλιστα, όσοι Αγιοι μπορούν να καταγραφούν και ως ιστορικές μορφές έχουν παρατηρηθεί να ασκούν ένα είδος αυτομαρτυρίου όπου οι ίδιοι μεταμορφώνουν το σώμα τους μέσω πόνου, εγκαυμάτων και κοπης άκρων, καθώς ο πόνος συνδέεται με ένα είδος διαλογισμού (δηλαδή, μέσω αυτοβασανισμού του σώματος ο Άγιος έρχεται σε επαφή με τον Θεό).
Γνωρίζοντας, λοιπόν, τα παραπάνω, θα ήταν αδύνατον για τον Άγιο Βασίλη της Ελλάδας να έχει την ίδια μορφή και την ίδια ιστορία με τον «Δυτικό» Santa Claus. Το ταξίδι του Αγίου Βασιλείου λοιπόν ξεκινά το 330 στην Καισάρεια της Καππαδοκίας (νυν Καϊσερί Τουρκίας). Ήταν γιος του Ποντίου ρήτορα (δικηγόρου της εποχής) Βασιλείου και της Εμμέλειας. Στην οικογένεια εκτός από το Βασίλειο υπήρχαν άλλα οκτώ ή εννέα παιδιά. Μεγάλωσε με την Χριστιανική Παράδοση μέσα στο σπίτι του τόσο λόγω του πατέρα του όσο και λόγω της γιαγιάς του, η οποία ήταν κόρη χριστιανικού μάρτυρα.
Σε αρκετά μικρή ηλικία στάλθηκε στο Βυζάντιο για σπουδές και κατέληξε στην Αθήνα, όπου έμαθε για φιλοσοφία, ρητορική, αστρονομία και άλλες σημαντικές γνώσεις. Έκει γνώρισε και τον Ιουλιανό που μετέπειτα θα γινόταν αυτοκράτορας. Προσπάθησε μετά τις σπουδές του να ακολουθήσει τα βήματα του πατέρα του πίσω στην χώρα του, αλλά σύντομα βρέθηκε να κάνει ένα μεγάλο πνευματικό ταξίδι σε μία προσπάθεια να μεγαλώσει το εύρος της πνευματικής του ικανότητας. Μέσα από τα ταξίδια του γνώρισε την Αίγυπτο, την Συρία και άλλους προορισμούς, αλλά κατέληξε στον Πόντο όπου έγινε Μοναχός και άρχισε την ασκητική ζωή.
Θα ζούσε εκεί αν δεν καλούνταν πίσω στην πατρίδα του για να πάρει την θέση του παλιού επισκόπου ο οποίος απεπνευσε. Όσο ήταν επίσκοπος έκανε πολλά φιλανθρωπικά έργα και έκανα ιδρύματα στα οποία τα παιδιά μπορούσαν να μάθουν γράμματα και άλλες τέχνες. Επίσης ήταν γνωστός για την αλύγιστη τάση του προς την εξουσία και αρνήθηκε πολλές φορές να παραδώσει τις κατοχές της εκκλησίας και τα φιλανθρωπικά του έργα ακόμα και όταν απειλήθηκε από αυτοκράτορες. Κατάφερε επίσης να γράψει μία σειρά από βιβλία και αποσπάσματα που αφορούν την Χριστιανική πίστη.
Πέθανε σε ηλικία 48 ετών τον Δεκέμβριο και κηδεύτηκε την 1η Ιανουαρίου του 379 μ.X και γι αυτό κάθε Πρωτοχρονιά όπως γνωρίζουμε γιορτάζουμε την μνήμη του. Μετά τον θάνατο του κέρδισε τον τίτλο του «Μεγάλου».
Προς την μνήμη του, κάθε χρόνο, αφού ξημερώσει Πρωτοχρονιά, κόβουμε την «Βασιλόπιτα». Κατά το έθιμο, κρύβουμε ένα φλουρί μέσα στην πίτα και κόβουμε ένα κομμάτι του Χριστού, ένα κομμάτι του Σπιτιού, ένα κομμάτι του Φτωχού και ένα κομμάτι για κάθε άτομο της οικογένειας από τον μεγαλυτερο ως τον μικρότερο. Σε όποιον τύχει το φλουρί θεωρείται ότι θα έχει τύχη για όλο τον επόμενο χρόνο.
Main Sources:
https://www.helppost.gr/xristougenna/protoxronia/agios-megas-vasileios-kaisareia/